Η ΚΡΑΥΓΗ

 Στέλιος Γιαννίκος

Είμαι ένας ομοφυλόφιλος, με σπασμένα πλευρά και μαυρισμένο μάτι.

Είμαι μια πόρνη, που δίνει το κορμί της χωρίς ποτέ να παίρνει αγάπη.

Είμαι ένας ανάπηρος, που κοιτάζει από το παράθυρο τον έξω κόσμο

κι ένας ψυχικά ασθενής, που βρίσκεται εγκαταλειμμένος σε ένα δωμάτιο ψυχιατρείου

 

Είμαι το πεινασμένο παιδί, που αφήνει την ψυχή του στην Σομαλία.

 Είμαι  ο φονεμένος Τούτσι, σε κάποιο λιβάδι της Ρουάντα.

Είμαι η απαρηγόρητη μητέρα, πάνω από τους τάφους των παιδιών της, στην Συρία

κι ένας πρόσφυγας Αφγανός, που δεν έχει μέλλον σε τούτο εδώ τον κόσμο.

 

Είμαι ο ανέγγιχτος της Ινδίας, ο άστεγος της Αμερικής, ο άνεργος της Ευρώπης.

Είμαι οι αλυσίδες, που σέρνουν με βαριά βήματα οι σκλάβοι.

Είμαι η μπούργκα, που συνθλίβει την αξιοπρέπεια των γυναικών

κι οι ανήλιες φυλακές, που καταπνίγουν τις φωνές των αγωνιστών.

 

Είμαι η βαθιά πληγή που δεν λέει να κλείσει,

ένας άσβεστος πόνος χωρίς γιατρειά.

Είμαι η χαμένη ελπίδα του κόσμου που υποφέρει,

η σιωπή των αμνών πριν την θυσία.

Είμαι η κραυγή της απελπισίας.

 

Μέσα μου μια φλόγα που τρεμοσβήνει∙

θέλει να γίνει ένας ήλιος που θα ανατείλει∙

μια μέρα Λαμπρής που θα ξημερώσει.

Η Κραυγή (1893) του Έντβαρτ Μουνκ (Edvard Munch)

 

Ο ΦΑΝΑΤΙΣΜΟΣ ΜΕΣΑ ΜΑΣ

 

Στέλιος Γιαννίκος

 

Όταν πιστεύεις σε κάτι πολύ, περισσότερο κι από πολύ, τόσο όσο, ώστε όλα τα άλλα να χάνουν από αξία ή και να μην έχουν καμία, τότε: τότε, ακόμα κι αν αυτό που πιστεύεις αποτελεί ένα υψηλό αγαθό, χάνει την ουσία του και σύ μεταμορφώνεσαι σε Κύκλωπα.

Ο Φανατισμός δεν αποτελεί πάντοτε ένα ακραίο φαινόμενο, μήτε συναντάτε μόνο σε ακραίες αντιλήψεις.  Εισχωρεί και στο μυαλό των καλύτερων ανθρώπων και για να επιβιώσει παίρνει την μορφή του δικαίου και της αλήθειας.

Θεραπεία για τον φανατισμό δεν αποτελεί η πολυμάθεια της φιλοσοφίας, των επιστημών, ή ακόμη και των τεχνών. Μόνο η αέναη αμφισβήτηση του εγώ κι η διαρκή επαναδιατύπωση των θέσεων μας μπορεί να βοηθήσει.

"Τα πάντα ρει, μηδέποτε κατά τ'αυτό μένειν"[i] λέγει ο Ηράκλειτος.  Όπως δεν μπορείς να μπεις στο ίδιο ποτάμι δύο φορές, γιατί το νερό του πάντα αλλάζει και ποτέ δεν μένει ίδιο, για τον ίδιο λόγο, δεν μπορείς να βιώσεις την ίδια γνώση δύο φορές. Η κάθε μας εισπνοή είναι μια γέννηση κι η κάθε εκπνοή ένας θάνατος.  Με κάθε ανάσα του πνεύματος, κάνουμε μια προσπάθεια να αντιληφθούμε ποιο είναι αυτό το αγαθό που ονομάζουμε Αλήθεια∙ μια προσέγγιση στο άγνωστο.  Η γνώση μεταβάλλεται κάθε στιγμή, η στασιμότητα αποτελεί μια πλάνη των αισθήσεων.  Μέσα σε αυτό το φιλοσοφικό γίγνεσθαι, το απόλυτο χάνεται. Το εγώ, -φύσις και ιδέα- αποκτάει μια ελαστικότητα, μία τάση απόσχισης από τον εαυτό του και επανασύστασης μέσα στο παγκόσμιο είναι: ο Σωκράτης το λέγει πιο απλά,  «Φιλοσοφία ἐστί μελέτη θανάτου».

 

ΕΠΙΜΕΤΡΟ 

Μια προτροπή:

Να στεκόμαστε καθημερινά απέναντι στον εαυτό μας.  Χωρίς φόβο, με γενναιότητα, να αναζητούμε τους μικρούς ή και τους μεγάλους φανατισμούς, που κρύβονται πίσω από πλασματικές αλήθειες.  Να τους ξεριζώνουμε από τα μέσα μας, όπως κάνουμε με τα ζιζάνια στο μποστάνι.

---

[i] «Τα πάντα ρέουν και τίποτα δεν μένει το ίδιο»

 

Φωτογραφία:

Από την ταινία «Downfall» του 2004.  Τα νεαρά παιδιά -έφηβοι- εμποτισμένα από τις αντιλήψεις του Ναζισμού, μην αντέχοντας την ήτα από τους Ρώσσους, αποφασίζουν να αυτοκτονήσουν λίγες μόνο στιγμές πρίν την πτώση του Βερολίνου και το τέλος του πολέμου.

 

 

ΑΝΑΣΑ

Στέλιος Γιαννίκος

Στην πλάτη μου κουβαλώ όλες τις αμαρτίες του κόσμου.

Στο στήθος μου ένα βάρος με σπρώχνει σε τόπο τρομαχτικό,

εκεί που το έρεβος συναντά την θλίψη.

Μετά βίας κινώ τα χέρια μου, τα πόδια μου, το κορμί μου,

ίσα για να δικαιολογήσω την ύπαρξή μου.

Όμως:

Στον Ουρανό η Ηλιός κάνει παιχνιδίσματα με τα σύγνεφα.

Η πλατιά Θάλασσα, ένα λιβάδι για να βόσκουν

οι απέραντες σκέψεις μου.

Στον κήπο μου άνθισαν λουλούδια.

Και καθώς γέρνουν τα βλέφαρά μου από την κούραση,

νιώθω ακόμα το ζεστό σου χέρι στο στήθος μου,

που απαλύνει τον πόνο της καρδιάς μου.

 

Η ομορφιά δεν φτάνει για να σώσει τον κόσμο.

Είναι όμως Ανάσα!