ΓΙΑΤΡΕ ΜΟΥ ΘΑ ΠΕΘΑΝΩ;

Στέλιος Γιαννίκος

-  Κύριε Σώτο, κατά την ενδοσκοπική εξέταση βρήκαμε όγκο περίπου τριών εκατοστών από τον οποίο πήραμε κομμάτι και το στείλαμε για βιοψία.

- Δηλαδή γιατρέ μου, είναι καρκίνος;

- Ας μην βιαζόμαστε, ας περιμένουμε πρώτα τις απαντήσεις πριν πούμε οτιδήποτε.

- Δηλαδή γιατρέ μου, μπορεί να πεθάνω;

- Κύριε Σώτο μην αγχώνεστε, πολύ πιθανών να είναι ένας καλοήθης ο όγκος.

-Δηλαδή γιατρέ μου, τι πιθανότητες δίνετε για να είναι καρκίνος;

- θα έλεγα πενήντα τις εκατό.

- Δηλαδή γιατρέ μου, μπορεί να πεθάνω;

Η κουβέντα αυτή συνεχίστηκε στο ίδιο μοτίβο για μία ώρα και επτά λεπτά. Ο γιατρός ήταν ένας πολύ ευαίσθητος άνθρωπος που βίωνε τον πόνο του ασθενή και ήθελε με κάθε τρόπο να τον βοηθήσει. Η υπομονή που έδειξε απέναντι στις κατά ριπάς ερωτήσεις του κυρίου Σώτου υπήρξε παροιμιώδης. Αυτή την καλοσύνη του την πλήρωσε. Ένα χρόνο και δύο μήνες αργότερα  διαγνώστηκε με καρκίνο. Υπήρξε πράγματι ένας θαυμαστός άνθρωπος. Ακόμα και κατά την διάρκεια των χημειοθεραπειών συνέχισε να ασκεί την ιατρική και να φορτώνετε ακόμα περισσότερο τον πόνο και το άγχος  των ασθενών του. Τρία χρόνια άντεξε και μετά έσβησε. Καθώς η νοσοκόμα, πού είχε δουλέψει μαζί του για επτά χρόνια, σκέπαζε με το σεντόνι το πρόσωπο του, διέκρινε ένα μικρό χαμόγελο στα χείλι του. «Ίσως έτσι να δείχνουν όσοι πεθαίνουν έχοντας εκπληρώσει με την καλοσύνη τους τον σκοπό στην ζωή» σκέφτηκε.

Από την άλλη ο κύριος Σώτος, έχοντας ακούσει τα δυσάρεστα νέα ένιωσε το κάστρο της ηρεμίας του να πολιορκείτε και τα τείχη του να γκρεμίζονται από τους κανονιοβολισμούς του φόβου. Ένα βάρος φορτώθηκε στο στήθος του και το στομάχι του δέθηκε μέσα σε έναν γόρδιο δεσμό.

-Θεέ μου, βοήθησε με… αναφώνησε με μία ξέπνοη φωνή καθώς μπήκε στο αυτοκίνητό του.

- θεέ μου, βοήθησε με…. ξανά είπε κι αμέσως τον πήραν τα κλάματα.

- Γιατί θεέ μου σε εμένα, γιατί;

Το ταξίδι μέχρι το σπίτι, του φάνηκε αιώνας. Από την μία ήλπιζε για το καλύτερο κι από την άλλη φανταζότανε τον εαυτό του νεκρό.  Αυτό που ένιωθε ήτανε μια τρέλα. Με το που μπήκε στο σπίτι άρχισε να τραγουδά τον ίδιο μονότονο σκοπό.

- Θεέ μου, βοήθησε με….

- Ωωω θεέ μου, γιατί σε εμένα;

Που και πού τον παίρνανε τα κλάματα και μετά ξανάρχιζε το ίδιο τροπάρι. Αφού κουράστηκε να παρακαλά τον θεό σκούπισε τα μάτια του, σήκωσε το τηλέφωνο και άρχισε να καλεί…

-  Γεια σου Κώστα, τι κάνεις; Άσε φίλε μου, εγώ δεν είμαι καλά…

- Γεια σου Μαρία, τι κάνεις; Δεν είμαι καλά Μαρία μου, δεν είμαι καλά…

- Γεια σου Στέφανε, τι κάνεις; Είμαι βαριά άρρωστος φίλε, είμαι βαριά άρρωστος…

Οι περισσότεροι φίλοι του τον άκουσαν με προσοχή και με πολύ συμπάθεια την πρώτη μέρα και την δεύτερη. Την Τρίτη κάποιοι αρχίσανε να μην απαντάνε στο τηλέφωνο. Τελικά από την Τέταρτη και μετά του μιλούσαν μόνο δύο κι εκείνοι από ντροπή κρατούσαν ανοικτή την γραμμή και δεν την κλείνανε.

Η χειρότερη του στιγμή πάντως, ήτανε το βραδύ. Προσπαθούσε με αγωνία να κοιμηθεί μα έβλεπε μπροστά του το πτώμα του και τιναζόταν ολόκληρο το κορμί του . Όταν τελικά κατάκοπος  παραδινόταν στον Μορφέα, ερχότανε επίσκεψη ο Εφιάλτης.  Έβλεπε νεκροφόρες  να περνούν και μέσα τους να κουβαλούν βρεφικά κρεβατάκια. Οι φίλοι του να του μιλούν, να τον αποχαιρετούν και να του πετάνε λουλούδια. Εκείνος με ραμμένο το στόμα να μην μπορεί να αρθρώσει λέξη, μα μέσα στην σκέψη του ηχούσε μια βροντερή αγωνία που έμοιαζε φωνάζει, «όχι, δεν θέλω να πεθάνω».  

Τι παράξενο που είναι το μυαλό του ανθρώπου.

Ο γιατρός του είχε πει ότι οι εξετάσεις θα βγουν σε δέκα μέρες.

-  Δεν γίνετε πιο νωρίς γιατρέ μου;

- θα προσπαθήσω κύριε Σώτο. Θα ενημερώσω ότι είναι επείγον και θα ζητήσω να το επισπεύσουν. Αλλά όπως και να έχει θα κάνουν τουλάχιστον έξι με επτά μέρες

- Κάντε ότι μπορείτε γιατρέ μου.

-Μόλις βγουν οι εξετάσεις θα σας ενημερώσουνε να τις παραλάβετε και μετά θα κλείσουμε ραντεβού να τις δω και να αποφασίσουμε την θεραπευτική μέθοδο που θα ακολουθήσουμε.

- Γιατρέ μου θα πεθάνω;

Οι μέρες περνούσαν βασανιστικά. Από την δεύτερη μέρα άρχισε να τηλεφωνεί και να ρωτά αν έχουν βγει τα αποτελέσματα.

-  Κύριε Σώτο μόλις εχτές στείλαμε το δείγμα. Θα σας ενημέρωσε ο Γιατρός ότι χρειάζονται περίπου δέκα μέρες για να έχουμε τα αποτελέσματα.

- Ναι καλή μου κοπέλα, αλλά ο γιατρός είπε ότι θα ζητήσει να βγουν πιο γρήγορα.

- Ακόμα και σε αυτή την περίπτωση δεν πρόκειται να έρθουν πριν περάσουν έξι με επτά μέρες.

-  Εσείς δεν μπορείτε να κάνετε κάτι;

- Εγώ είμαι μία απλή γραμματέας.

- Σας παρακαλώ κυρία μου, βοηθήστε με.

Για την περίπτωση του κυρίου Σώτου η κλινική θα έπρεπε να είχε προσλάβει έναν υπάλληλο να ασχολείται μόνο μαζί του. Τηλεφωνούσε κάθε μέρα δύο τρεις φορές και απασχολούσε το τηλεφωνικό κέντρο για μισή ώρα τουλάχιστον.

Κι έτσι περνούσαν οι μέρες κι επιτέλους, την έβδομη το μεσημέρι του τηλεφώνησαν  να πάει για να παραλάβει τις εξετάσεις

-  Σας παρακαλώ, πείτε μου τι λένε.

- Λυπάμαι αλλά απαγορεύεται αυστηρώς να δίνουμε απαντήσεις από το τηλέφωνο θα πρέπει να έρθετε από εδώ.

- Σας παρακαλώ, κάντε μία εξαίρεση, μόνο για μία φορά.

- Κύριε Σώτο δυστυχώς δεν γίνετε.

- Μα σας παρακαλώ…

 Τα σαράντα πέντε λεπτά που παρακαλούσε θα μπορούσε να είχε φτάσει στην κλινική. Όταν είδε και απόειδε βούτηξε τα κλειδιά, μπήκε στο αυτοκίνητο και ξεκίνησε να οδηγά.  Προσπερνούσε το ένα όχημα μετά το άλλο κι άλλαζε λωρίδες στον δρόμο με την ίδια ταχύτητα που δείκτης του μετρονόμου πηγαίνει από την μία πλευρά στην άλλη, καθώς ο πιανίστας μελέτα το τρίτο μέρος της «Σονάτας στο σεληνόφως» του Λουδοβίκου Μπετόβεν.

-  Θέε μου, κάνε να μην είναι καρκίνος.

- Θεέ μου, βοήθησε με.

 - Θεέ μου, δεν θέλω να πεθάνω.

-Θεέ μου, αν είμαι καλά σου υπόσχομαι ότι θ...

Ο θάνατος του ήταν ακαριαίος. Μέσα στην φόρτιση του δεν πρόσεξε το κόκκινο φανάρι κι ένα φορτηγάκι  εμβόλισε το αυτοκίνητο του ακριβώς στην πόρτα του οδηγού. 
Τώρα πια δεν είχε καμία αγωνία.

Αυτή ήταν αγαπητοί μου αναγνώστες η τελευταία εβδομάδα της ζωής του κυρίου Σώτου.  Συγχωρέστε με και μην με δικάσετε για αυτό που θα πω. Είναι στενάχωρο το αναγνωρίζω ο θάνατος του ανθρώπου και περισσότερο ο θάνατος του ζωντανού ανθρώπου, γιατί θαρρώ ο κύριος Σώτος είχε προ πολλού πεθάνει πριν πεθάνει… Εκείνο όμως που εμένα προσωπικά με έχει αναστατώσει, είναι ότι η συγκυρία τα έφερε έτσι ώστε να ασχοληθώ τόσο πολύ μαζί του και τελικά να μην μάθω ποτέ το αποτέλεσμα αυτών των εξετάσεων.

Η άσχημη, ο Χοντρός και η κακοντυμένη. Με τέτοια μούτρα, τέτοιοι πολιτικοί είναι!

Στέλιος Γιαννίκος

Πόλις, Πολίτης, Πολιτικός και με μία αντιστροφή των γραμμάτων της δεύτερης λέξης, Οπλίτης κι όλα αυτά, δυστυχία μας, έχουν χάσει το νόημα τους.

Σε μία γωνιά συνάντησα τον Αριστοτέλη, ξέρετε αυτών τον αρχαίο φιλόσοφο που ανέλυσε τα περί της δημοκρατίας. Καθόταν σε ένα παγκάκι κατηφής και κοιτούσε τον ορίζοντα σαν αποβλακωμένος. Είχε αναλύσει τα πολιτεύματα στον καιρό του, αλλά τώρα έχει μείνει άναυδος.  Προσπαθούσε να βρει λογική στα άλογα της εποχής μας, μα του ήταν αδύνατο.

Πόσο ποιο χαμηλά μπορούμε να φτάσουμε;

Πόσο ποιο κακότροποι μπορούμε να γίνουμε;

Διαβάζουμε καθημερινά σχόλια σε αναρτήσεις στο διαδίκτυο που συναρτούν με υβριστικό τρόπο την εξωτερική εμφάνιση των πολιτικών με το ηθική τους και τις νοητικές τους δυνατότητες.

Από πότε η εμφάνιση ενός ανθρώπου  μπορεί να χαρακτηρίζει το Ήθος του.

Μήπως οι υποστηρικτές τέτοιων απόψεων είναι θιασώτες της ευγονικής;

Μήπως να απαγορεύσουμε την συμμετοχή στα κοινά σε όσους δεν διαθέτουν καλλίμορφη όψη;

Γιατί ένας άνθρωπος που δεν προσέχει την εμφάνιση του πρέπει να είναι και ηλίθιος; Μήπως να σβήσουμε από την ιστορία μας αξίες όπως ο Σωκράτης, ο Διογένης, ο Χριστός ή ο Γκάντι;

Χάσαμε το μέτρο του πολιτικού ανθρώπου, του σκεπτόμενου κοινωνικού όντος. Καταρρέουν τα επιχειρήματα μπροστά στο αγελαίο θυμικό.

Άραγε συνηθίσαμε το θηρίο τόσο πολύ που γίναμε χειρότεροι του;

Άραγε νικηθήκαμε τελειωτικά;

Η ανθρωπότητα βρίσκετε σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι και πράξεις μας, του κάθε ενός ξεχωριστά κι όλων μαζί, θα κρίνουν την πορεία που θα ακολουθήσουμε, προς το αγαθό η το μιαρό.

Πρέπει να αναζητήσουμε τις θεμέλιες χαμένες αξίες του παρελθόντος για να στήσουμε σε γερές βάσεις  το μέλλον μας .

Να σταματήσουμε να παρασυρόμαστε από τον θυμό και να προτάξουμε τα επιχειρήματα.

Να σταματήσουμε να ασχολούμαστε με την εξωτερική εμφάνιση των πραγμάτων και να διεισδύσουμε στην ουσία των λόγων και των πράξεων.

Να γίνουμε Πολίτες Πολιτικοί, της κοινωνίας αρωγοί κι όχι Ιδιώτες.

Η λαγνεία της κριτικής θα πρέπει να αντικατασταθεί με τα επιχειρήματα της πολιτικής. 

Παιδεία. Ω, ναι Παιδεία.

Ας ξανά ανακαλύψουμε πως μπορούμε να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι.

Από την ταινία "Sin city" έτος 2005

«Η Ευνοούμενη» του Γιώργου Λάνθιμου. Ένας χρησμός, μία ερμηνεία.

Στέλιος Γιαννίκος

Όπως ο Χρησμός της Πυθίας ήταν διφορούμενος και μιλά εν κρυπτό, έτσι είναι κι η ταινία «Η Ευνοούμενη» του Γιώργου Λάνθιμου.

Όλα τα μεγάλα καλλιτεχνήματα έχουν διαχρονική αξία γιατί μιλούν για πράγματα που συμβαίνουν επαναλαμβανόμενα μέσα στον χρόνο. Μία τέτοια ερμηνεία μέσα στο πλαίσιο της σύγχρονης εποχής θα επιχειρήσουμε να αναδείξουμε σε αυτό το κείμενο.

Πριν μιλήσουμε για την ψυχή της ταινίας να πούμε δύο λόγια για το σώμα της.  Να ξεκινήσουμε με το άψογο μοντάζ του Γιώργου Μαυροψαρίδη και την επίσης υπέροχη διεύθυνση φωτογραφίας του Ρόμπι Ράιαν (Robbie Ryan).  Συνεχίζουμε με τις εξαιρετικές ερμηνείες των τριών πρωταγωνιστριών, της Ολίβια Κόλμαν (Olivia Colman), της Ρέιτσελ Βάις (Rachel Weisz) και της Έμμα Στόουν (Emma Stone).

Τα  σκηνικά και κουστούμια, τα οποία από όσο φαίνεται δημιουργήθηκαν για να υπηρετήσουν περισσότερο την τέχνη παρά την ιστορική ακρίβεια, μαζί με την μουσική δίνουν ένα ιδιαίτερο τόνο στην φωτογραφία.  Τέλος η μοναδική σκηνοθετική αντίληψη του Γιώργου Λάνθιμου που χρησιμοποιεί ένα κολάζ διαφορετικών τεχνοτροπιών, προξενεί ιδιαίτερη εντύπωση.  Η στρέβλωση του χώρου που γίνετε άλλοτε με την χρήση ειδικού φακού και άλλοτε με την γωνία ή την κίνηση της κάμερας δίνουν μία αίσθηση παραμόρφωσης της πραγματικότητας.  Σε κάποια σημεία ο Λάνθιμος φαίνεται να χρησιμοποιεί με μαεστρία κάποιες τεχνικές αλλά Στάνλεϋ Κιούμπρικ (Stanley Kubrick), κυρίως στην φωτογραφία των εσωτερικών χώρων .

Ως προς την ψυχή της ταινίας η υπόθεση αποστασιοποιείται από τα πραγματικά γεγονότα που συμβαίνουν στα τέλη του 17^ου αιώνα και προβάλει τα διαχρονικά σημαίνοντα.  Είναι μια αλληγορία που βρίσκει τόπο και στην σημερινή πραγματικότητα αν την δούμε μέσα από μία ψυχογράφηση του παρηκμασμένου Δυτικού πολιτισμού. Αυτή την οπτική καλούμαστε σε αυτό το κείμενο να ερμηνεύσουμε.

Λίγο πριν η ευνοούμενη μπει στο παλάτι, βλέπουμε για μία και μοναδική φορά ένα έφηβο κορίτσι στην άμαξα. Από εκεί και πέρα δεν θα συναντήσουμε παρά μόνο ενήλικες.  Γιατί όμως συμβαίνει αυτό;

Η καημένη Βασίλισσα  γέννησε 17 παιδιά που όλα πέθαναν ή πριν την γέννα ή λίγο μετά κι αυτό της κλονίζει την υγεία και βρίσκει παρηγοριά στα 17 κουνέλια της, τα σύμβολα της αθωότητας και της αναπαραγωγής. Η παιδική της φίλη η Σάρα εκμεταλλευόμενη την σχέση τους, ουσιαστικά είναι ό άνθρωπος που κινεί τα νήματα. Η Σάρα είναι ένας ευφυής και  σκληρός άνθρωπος που χρησιμοποιεί την βασίλισσα, όμως ταυτόχρονα τρέφει συναισθήματα αγάπης για αυτήν. Χρησιμοποιεί την πολιτική προς όφελός της, αλλά παράλληλα είναι διατεθειμένη να θυσιάσει κάτι από την ζωή της για το συμφέρων του Βασιλείου. Την θέση της Σάρας θα προσπαθήσει να πάρει η Αμπιγκέλ. Η Αμπιγκέλ έχει περάσει καλά παιδικά χρόνια αλλά τώρα είναι υπηρέτρια και τρέφει μεγάλο πάθος για ανέλιξη, κάτι που θα καταφέρει μόνο με την σκληρότητα  και τις δολοπλοκίες της.

Οι άντρες από την άλλη υποχείρια των ορμών τους ξέρουν να αυνανίζονται, να βιάζουν υπηρέτριες να συχνάζουν σε οίκους ανοχής και να σπαταλάνε την ζωή τους σε ανούσια θεάματα και παιχνίδια.

Όσο αναφορά τα κρατικά θέματα, το κράτος είναι σε πόλεμο. Οι ευγενείς επιθυμούν να σταματήσει γιατί φορολογούνται, οι έμποροι πλουτίζουν από αυτών αλλά σε σχέση με τους ευγενείς πληρώνουν φόρο αίματος στα πεδία των μαχών.

Τέλος ο λαός, η κατώτερη τάξη, υπάρχει για να υπηρετεί τους αγενείς ευγενείς και τους εμπόρους και ανέχεται στωικά τις παραξενιές και τις προσβολές της ανώτερης τάξης.

Και ξανά επανερχόμαστε στο ερώτημα γιατί δεν υπάρχουν παιδιά;

Ο δυτικός πολιτισμός σταμάτησε να γεννά.  Όλα γίνανε κουμπαράς και συμφέροντα. Το θηλυκό του πολιτισμού μετά από πολλές αποτυχημένες γέννες σταμάτησε να προσπαθεί και αντικατέστησε τις ιδεολογίες με ιδεολογήματα. Το αρσενικό του πολιτισμού αφέθηκε στις ηδονές της αυτοϊκανοποίησης και της βίας. Ο λαός, υποτελής κι αδιάφορος, ανέχεται τις προσβολές της εξουσίας χωρίς να αντιστέκεται. Ο πόλεμος μαίνεται και μεις κάνουμε ως να μην συμβαίνει τίποτα. Η σημασία του πολέμου είναι πραγματική αλλά η απόφαση της λήξης ή της συνέχισής του θα εξαρτηθεί από άσχετα συμφέροντα και οι αγωνιστές των νικηφόρων αγώνων θα αντικατασταθούν στο τέλος από τους πολιτικούς.

  Και άραγε τι θα συμβεί σε αυτούς τους ευνοούμενους, που με βία μετράνε κάθε εκατοστό της αναρρίχησης τους στο σχοινί της εξουσίας;

Όπως και η Αμπιγκέλ πρώτα θα αισθανθούν την ηδονή της επιτυχίας, μετά θα ιδρώσουν οπό τον φόβο ότι κάποιος στο τέλος θα καταφέρει να τους το κόψει και θα βρεθούν με μιας στον κοινωνικό πάτο.  Εκείνο όμως που τελικά θα συμβεί είναι ότι θα εξουσιάζουν μόνο τα λαγουδάκια, δεν θα έχουν δηλαδή πραγματική δύναμη. Θα γονατίζουν και θα υπηρετούν την βασίλισσα μέχρι εκείνη να βρει άλλους να πάρουν την θέση τους.

Κι η Βασίλισσα; Τι θα γίνει με την Βασίλισσα;

Η Βασίλισσα θα συνεχίσει να υπάρχει μέσα σε μια ολοένα κι αυξανόμενη αναπηρία.  Κανένας δεν θέλει να πεθάνει. Οι  Ευγενείς χωρίς εκείνη θα χάσουν τα προνόμια τους. Οι έμποροι θα δουν άλλους να παίρνουν τις δουλειές τους. Οι πολιτικοί θα μείνουν γυμνοί από δικαιολογίες. Ο λαός θα χάσει την συνήθεια του. Τέλος, οι Ευνοούμενοι θα πάψουν να είναι ευνοούμενοι.

Καλύτερα λοιπόν ένας Δυτικός πολιτισμός άρρωστος κι ανάπηρος παρά να χαλάσουμε την βολή μας. 

Τι τα θες συνηθίσαμε το ημιθανές του εαυτού μας.

Τελικά όποια ερμηνεία και να θες να δώσεις στο έργο και πιστέψτε με μπορούμε να βρούμε πολλές, η ταινία είναι εξαιρετική.

Ψυχή και ήθος. Μια σύντομη επικοινωνία με τον Ηράκλειτο.

Στέλιος Γιαννίκος

Τόλμησε να γυμνωθείς

μπροστά στην αλήθεια,

φόβο μην έχεις μέσα σου,

καμία ψυχή δεν αφανίστηκε

από πνευμονία.

(Στέλιος Γιαννίκος, Μελέτη Θανάτου, Ποίηση, Έρωτας , Φιλοσοφία)

Η φύση της ψυχής είναι άγαιη, καθαρή ενέργεια.

Ο Ηράκλειτος που πολλά ομιλεί για την ψυχή λέγει, «…η ψυχή είναι άφθαρτη, γιατί βγαίνοντας από το ανθρώπινο σώμα μεταβαίνει προς την ψυχή του σύμπαντος που είναι της ίδιας ουσίας»(17.ΑΕΤΙΟΣ, IV7,2).  Τα λόγια του δεν είναι Θεολογία αλλά καθαρή επιστήμη.  Ένα κι ένα από όσα είχε πει, μας επιβεβαιώνονται σήμερα μέσω της φυσικής.  Και συνεχίζει, « για τις ψυχές είναι θάνατος το να γίνουν νερό, για το νερό είναι θάνατος  το να γίνει γη, από τη γη πάλι γίνετε το νερό, κι από το νερό η ψύχη»((36. ΚΛΗΜΗΣ, Στρωμετείς VI 16).

Τι μας λέει λοιπόν ο ποιητής φιλόσοφος. Η ψυχή είναι η συμπαντική ενέργεια που όταν κάποιο σημείο της υποστεί μία χωροχρονική καμπύλωση, τότε αυτό  θα οδηγηθεί προς μία τέταρτη διάσταση. Εκεί, σε κάποιο σημείο της πορείας αποκτά μάζα και μετατρέπετε σε ύλη.  Γεννηθήτω το ενθάδε, για να το πούμε αλλιώς.   Κάποια στιγμή ακολουθώντας την αντίθετη πορεία, θα επιστρέψει στη φυσική της κατάσταση και θα γίνει ξανά ένα με το Εν του σύμπαντος.

 Ο άνθρωπος ως έμβιο ον υπάρχει ταυτόχρονα και στις δύο καταστάσεις, είναι δηλαδή γαίος και άγαιος∙ έχει ύλη και ενέργεια∙ έχει σώμα και ψυχή. Οι δύο αυτές καταστάσεις συνυπάρχουν ως μία ενότητα και επηρεάζουν ή μία την άλλη. Επί παραδείγματι, όταν το σώμα πεινά η ψυχή ενεργεί δίνοντας προτεραιότητα στην αναζήτηση τροφής  κι όταν η ψυχή δρα το σώμα εργάζεται για να συντηρήσει το επίπεδο ενέργειας στον οργανισμό.

Πώς όμως αντιλαμβανόμαστε την ψυχή του ανθρώπου αφού δεν δυνάμεθα να την δούμε μέσω των αισθήσεων μας; Η εικόνα της ψυχής στον καθρέπτη του ενθαδικού μας κόσμου, εμφανίζετε μέσω του Ήθους. Το ήθος είναι δηλαδή κάτι σαν την φωτογραφία της ψυχής. Γιατί το ήθος όπως και η ψυχή δεν έχουν ύλη, όμως αντίθετα από την ψυχή το ήθος το αντιλαμβανόμαστε μέσω των διεργασιών της σκέψης και των αισθήσεων. Για αυτό και η παππούς Ηράκλειτος λέει, « το ήθος για τον άνθρωπο είναι ο προστάτης θεός του»(119, ΣΤΟΒΑΙΟΣ, Ανθολόγιον IV 40,23.).  

Ο άνθρωπος πρέπει να προσπαθεί να κρατήσει το ήθος όσο πιο κοντά στα γνωρίσματα της ψυχής. Να είναι απλό και γερό όπως οι δωρικοί κίονες του Παρθενώνα.  Να είναι αγνό και καθαρό όπως το άχραντο του χιονιού στις κορυφές του ιδεατού Ολύμπου. Να κρατά τα ηνία του άρματος γερά και με επιμονή να οδηγεί την ζωή προς το αγαθόν.  Να κυβερνά με σύνεση το σώμα και να αναζητεί την αλήθεια που δεν είναι άλλη παρά η πραγματική φύση της ψυχής.

Εδώ πάλι ο Ηράκλειτος μας δίνει τον ορισμό, « Η ξερή ψυχή είναι σοφότατη και άριστη»(118. ΣΤΟΒΑΙΟΣ, Ανθολογία V 8.).  Μας λέει δηλαδή ότι οι Σοφοί και οι Άριστοι των ανθρώπων είναι αυτοί που το ήθος τους  δεν υποτάσσεται στην ύλη (γαία).

Είναι βέβαιο ότι δεν μπορούν όλοι οι άνθρωποι να είναι άριστοι, και μόνο οι ελάχιστοι από αυτούς θα διαβούν τις πύλες της σοφίας.  Μπορούμε όμως  να είμαστε φιλοσοφικοί, να στοχαζόμαστε δηλαδή και να δρούμε   μέσω της λογικής και της επιστήμης, για μία καλύτερη και ομορφότερη ζωή.  Κι αν δεν φτάσουμε εκεί ψηλά, δεν πειράζει, το δυσκολότερο είναι να μάθουμε να αναγνωρίζουμε τις αξίες και να προσπαθούμε για αυτές. Να μην στεκόμαστε τροχοπέδη στο αγαθό της κοινωνίας.

Και προσοχή !

 Όπως η ψυχή στο επέκεινα γίνετε ένα με το  Εν του σύμπαντος, έτσι και μείς «κατ' εικόνα και καθ' ομοίωσιν» να γίνουμε ένα με τον κόσμο μας.

 

Η Ουγγαρέζα χορεύτρια Nikolska στον Παρθενώνα. Αθήνα 1929.
Φωτογραφία: Nelly's (Νέλλη Σουγιουτζόγλου. 1899 - 1998)

ΑΦΟΥ ΣΩΣΑΜΕ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΩΡΑ ΘΑ ΣΩΣΟΥΜΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΒΕΝΕΖΟΥΕΛΑ

Στέλιος Γιαννίκος

Αφού δείξαμε το ενδιαφέρων μας και σώσαμε την Ρουάντα από τον αφανισμό αφήνοντας μόνο 1.000.000 νεκρούς Τούτσι (ούτε ένας περισσότερος)

Αφού Σώσαμε την Λιβύη από τον Καντάφι και τώρα στο ισοπεδωμένο από υποδομές κράτος μπορούν άνετα οι εξτρεμιστικές οργανώσεις να δολοφονούν, να βιάζουν και να πουλάνε τους ανθρώπου στα σκλαβοπάζαρα. (Μικρό σχετικά τίμημα για την αποκαθήλωση του κακού δικτάτορα).

Αφού συνετίσαμε του κακούς πειρατές Σομαλούς, αφήνοντας τον πληθυσμό να πεθάνει από την πείνα.

Αφού υπερασπίσαμε  την Συρία από τους κακούς της κυβέρνησης, έστω κι αν χρειάστηκε να ισοπεδώσουμε την μισή χώρα με χιλιάδες νεκρούς και δημιουργήσαμε ένα τεράστιο προσφυγικό κύμα

Αφού δεν μας ενοχλεί που οι σύμμαχοι μας η Σαουδική Αραβία  διακοσμούν την χώρα με ακέφαλα πτώματα και εκτιμούν τις γυναίκες τους λίγο περισσότερο ή λίγο λιγότερο από τις καμήλες τους.

Αφού δεν μας ενοχλεί που το Ισραήλ  εγκληματεί κατά των Παλαιστινίων και με διάφορους τρόπους προσπαθούν να επιβάλουν σταδιακά μία γενοκτονία.

Αφού δεν μας ενοχλεί που οι Τούρκοι αδιαφορώντας για κάθε αίσθηση δικαίου φυλακίζουν και βασανίζουν ανθρώπους και επεμβαίνουν στην Συρία κάνοντας εκκαθαρίσεις στα κουρδικά χωριά.

Αφού, αφού, αφού …. και τέλος πάντων μετά από πολλά αφού, ήρθε η ώρα να σώσουμε την Βενεζουέλα από τον εαυτό της.

Η μόνη ελπίδα μας είναι ότι δεν υπάρχει μεταθανάτια ζωή για αν υπάρχει πώς να υψώσουμε το βλέμμα μας, να κοιτάξουμε τον μέγα δικαστή και να του εξηγήσουμε γιατί αφήσαμε το κακό να μας κυβερνήσει.

Λέμε ότι ο άνθρωπος είναι ένα ευφυές Ον. Είναι;  Οι πράξεις αλλά λένε...

ΣΟΜΑΛΙΑ. Το παιδάκι αυτό σώθηκε πόσα όμως πεθαίνουν βασανιστικά;

ΣΟΜΑΛΙΑ. Το παιδάκι αυτό σώθηκε πόσα όμως πεθαίνουν βασανιστικά;

Κούρδισα της Συρίας μαζί με το παιδάκι της στο ισοπεδωμένο Κομπάνι

Αμερικανός στρατιώτης φωτογραφίζεται με το "τρόπαιο" του στο Αφγανιστάν

Δημόσιο Μαστίγωμα γυναίκας στο Αφγανιστάν.Μια άλλη γυναίκα στο Αφγανιστάν αποκεφαλίστηκε γιατί πήγε για ψώνια στην πόλη χωρίς τον σύζυγό της

Δαμασκός, Συρία.

Δαμασκός, Συρία.

Όχι παλιά το 2018 στη Λιβύη. Σκλαβοπάζαρα γυναικών.

1.000.000 οι σφαγιασθέντες με μαχαίρια (!!!) στη Ρουάντα το 1994 και η δύση απλά κοιτούσε.

1.000.000 οι σφαγιασθέντες με μαχαίρια (!!!) στη Ρουάντα το 1994 και η δύση απλά κοιτούσε.

Ρουάντα 1994 Ο θάνατος και η ζωή δίπλα δίπλα.

Ρουάντα 1994, Τα δάκρυα της ψυχής είναι περισσότερα από εκείνα των ματιών

Συρία. Ο Αγώνας της επιβίωσης και η δυστυχία του Θανάτου

Συρία. Όταν έχει σκοτωθεί όλη η οικογένεια σου ποιος να σε αποχαιρετήσει;

Λιβύη. Έφυγαν οι "κακοί" για να έρθουν των χειροτέρων οι χειρότεροι. Φανατικοί Ισλαμιστές (Daes) οδηγούν σε εκτέλεση αιχμάλωτους Χριστιανούς Αιθίοπες. 

Λιβύη. Έφυγαν οι "κακοί" για να έρθουν των χειροτέρων οι χειρότεροι. Φανατικοί Ισλαμιστές (Daes) οδηγούν σε εκτέλεση αιχμάλωτους Χριστιανούς Αιθίοπες...

Σομαλία, Στα πρόθυρα του λοιμού.

Σαουδική Αραβία. Δημόσιος "στολισμός" με ακέφαλα πτώματα.

Υεμένη. Εκτέλεση με την μέθοδο της Σταύρωσης.

Ο Ελληνικός Βηματισμός. Επανάσταση ή καταστροφή;

Στέλιος Γιαννίκος

Το 2021 θα εορτάσουμε τα διακόσια χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση του 1821 κι ένα χρόνο μετά θα είναι η επέτειος της Μεγαλύτερης ελληνικής τραγωδίας από γεννήσεως του έθνους.

Εκατό και διακόσια χρόνια μετά από αυτά τα γεγονότα οι Έλληνες καλούμαστε να επιλέξουμε τον δρόμο που θα ακολουθήσουμε.

 Η επανάσταση του 1821 ένωσε τους έλληνες μόνο για δεκαοκτώ μήνες και στην συνέχεια, παράλληλα με τον αγώνα, ζήσαμε τον εμφύλιο σπαραγμό που ήταν και η βασική αιτία για να μην ολοκληρωθεί η επανάσταση στο πολιτικό και στο κοινωνικό επίπεδο. Δημιουργήθηκε μεν ένα κράτος το οποίο όμως λειτούργησε  ημιαυτόνομα και χωρίς σοβαρές κοινωνικές και πολιτειακές δομές.

 Ο εθνικός διχασμός που ξεκίνησε στα 1915 κι ήταν η βασική αιτία της τραγωδίας της μικρασιατικής καταστροφής, δεν έσβησε ποτέ.  Συνεχίστηκε με τον αδελφοκτόνο πόλεμο του 1946-1949 όπου η  αντιπαράθεση των Βενιζελικών και των Βασιλικών μετατράπηκε σε αντιπαράθεση Αριστερών και Δεξιών. Αποτέλεσμα αυτού, μία έκρυθμη πολιτική κατάσταση που είχε ως αποτέλεσμα την δεύτερη μεγαλύτερη τραγωδία του Ελληνισμού, την βίαιη κατάληψη του βορείου τμήματος της Κύπρου από τον Τουρκικό στρατό.

Σήμερα ο ελληνισμός βρίσκεται σε μία πρωτοφανή προβληματική κατάσταση με απώτερο κίνδυνο τον ολοκληρωτικό αφανισμό του στις επόμενες δεκαετίες. Μιλούμε για έναν εθνοκεντρικό και μορφολογικό αφανισμό και όχι απαραίτητα την απώλεια της κρατικής υπόστασης.  

Ο πληθυσμός της Ελλάδος συρρικνώνεται με ταχύτατους ρυθμούς, οι γεννήσεις υπολείπονται των θανάτων και ο μέσος όρος ηλικίας όλο και μεγαλώνει.   

Το πολιτικό σύστημα ασθενεί και παρουσιάζει έντονα συμπτώματα πολιτικής διαστροφής. Το ιδιωτικό συμφέρων και το κομματικό είναι το κυρίαρχο μέλημα των αιρετών, αφήνοντας σε δεύτερη μοίρα την πολιτεία. 

Τέλος και με μεγάλη ευθύνη των βουλευτών και των  κομμάτων,  τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει να φουντώνει ξανά ο Εθνικός διχασμός.  Η μία πλευρά χωρίζει την κοινωνία σε δημοκράτες και φασίστες ενώ η άλλη σε πατριώτες και προδότες.

Είναι επιτακτική ανάγκη να ξεφύγουμε από αυτόν τον ατέρμονο διχαστικό κύκλο. Η επόμενη τραγωδία που θα δημιουργήσουμε μπορεί να είναι και η τελευταία. Εκείνη που θα σημάνει το πιστοποιητικό θανάτου του Ελληνισμού.

Έχουμε μία ευκαιρία να αλλάξουμε την ροή της ιστορίας και να ολοκληρώσουμε το έργο της επαναστάσεως του 1821 σε κοινωνικό, πολιτικό και πολιτισμικό επίπεδο.

Οι Έλληνες πρέπει να σταματήσουμε να κατηγορούμε ο ένας τον άλλο και να προτάξουμε το εθνικό συμφέρων.  Να μάθουμε να επικοινωνούμε και να βρίσκουμε τα κοινά μας πατήματα ακόμα και στις μεγαλύτερες αντιθέσεις.

Στην αποτυχία να πούμε εγώ φταίω και όχι ό άλλος και να επιμείνουμε στην συνεννόηση .

Αν αφεθούμε στο διχασμό θα χαθούμε, μα αν μονιασμένοι γεννήσουμε  ιδέες και οράματα για μία πατρίδα φάρο πολιτισμού κι αν όλοι μαζί εργαστούμε για ένα όμορφο αύριο,  τότε τα πάντα είναι πιθανά.

ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ:   1821, 2021… ΕΙΘΕ

Η Ελλάς ευγνωμονούσα είναι πίνακας του Έλληνα ζωγράφου Θεόδωρου Βρυζάκη, που φιλοτεχνήθηκε το έτος 1858. Ανήκει στο αρχείο της Εθνικής Πινακοθήκης.

ΑΥΤΟΣ Ο ΝΕΟΣ ΧΡΟΝΟΣ Ο ΠΑΛΙΟΣ

Στέλιος Γιαννίκος

Φεύγει ο παλιός ο χρόνος και επιστρέφει ο ίδιος, γιατί ο χρόνος δεν είναι παρά ένα παιδί που κάνει κύκλους γύρω από τον εαυτό του, μα με τον νου μας βλέπουμε σε κάθε στροφή κι ένα νέο πρόσωπο στο οποίο εναποθέτουμε τις ελπίδες μας για μία καλύτερη ζωή.

Έχουμε ξεχάσει πως οι πράξεις μας είναι αυτές που μας ακολουθούν κι ορίζουν την μοίρα μας.

Τίποτα δεν θα αλλάξει αν πρώτα μέσα μας δεν σκοτώσουμε την ελπίδα για το νέο, μία ισχυρή κυρίαρχη ουτοπία στην συνείδηση της ανθρωπότητας. Εκείνο που έχουμε ανάγκη είναι να σκύψουμε με αγάπη σε αυτό που έχουμε ∙ να γιατρέψουμε τις πληγές μας ∙ να μορφώσουμε έναν καλύτερο άνθρωπο. Να αντιληφθούμε την ματαιότητα του είναι και να αναστήσουμε την ομορφιά του όλου, γιατί το ένα χωρίς το σύνολο είναι κι από ένα καρφί που ματώνει το σώμα της κοινωνίας.

Η ζωή μας δεν είναι παρά ένα πέρασμα από την μία όχθη του κόσμου στην αντίπερα και μέσα στα νερά αυτού του στενωπού προσπαθούμε να σταθούμε. Ότι κουβαλάμε από την μία όχθη είναι η συμπαντική μας ενέργεια, ότι θα περάσουμε στην απέναντι όχθη είναι το ίδιο. Όλα τα υπόλοιπα είναι τα εφήμερα εργαλεία που βοηθάνε σε αυτό το σύντομο ταξίδι και θα έπρεπε να εξυπηρετούν τον σκοπό του κι όχι το αντίστροφο.

Κάθε αύριο ο Ήλιος θα συνεχίσει να ανατέλλει από το ίδιο σημείο και να διαγράφει την πορεία του από ανατολή σε δύση με τον ίδιο σταθερό ρυθμό. Το μόνο που μπορεί να αλλάξει είναι ο τρόπος που ζούμε την ζωή μας η οποία μήτε στο παρελθόν υπάρχει, μήτε στο μέλλον. Τα πάντα στην πορεία του βίου μας τα ζούμε την στιγμή που υπάρχουμε και μέσα σε μία ενότητα του χρόνου οπού  παρελθόν παρών και μέλλον είναι το ίδιο Ον σε τρεις διαφορετικές οπτικές.

Όπως συμβαίνει και με τον χρόνο έτσι συμβαίνει και με τον άνθρωπο. Ο κάθε ένας από εμάς  είναι και ένας και πολλοί και το όλον, ανάλογα με την προοπτική της σκέψης.

Η Εμμονή της Μνήμης 1931, Salvador Dali